انگار همین چند روز قبل بود که در خبرها و گزارش هایمان از شلوغی و ازدحام عشایر به همراه دام هایشان در مرزهای بین استانی سمیرمِ برای ورود به مراتع ییلاقی گفتیم و نوشتیم و حالا حدود شش ماهی از آن زمان گدشته و کوچ بار دیگر به سمت قشلاق گردش کرده است.
هر چند این سال ها و با وجود تعرض و تجاوز به ایل راه ها و صنعتی شدن جوامع عشایر نیز شکل و شمایل کوچشان فرق کرده و بخشی از جابجایی دام هایشان تا رسیدن به مقصد با کامیون و وانت انجام می گیرد؛ اما کوچ چه به شکل مرسوم و کُهن و چه با ماشین و کامیون همچنان پابرجاست و بعنوان بخشی از زندگی ایل جریان دارد.
علاوه بر این تعداد زیادی از عشایر مستقر در سمیرم غیر از پیشه دامداری کشت و کار باغداری و کشاورزی هم دارند وازهمین رو و برای جمع آوری و فروش محصولاتشان بیشتر در ییلاق سمیرم می مانند.
ماندنی که هر چند خلاف قانون «تقویم کوچ» است و به گفته رییس اداره امور عشایر سمیرم این زمان برای کوچ به قشلاق 25 شهریور ماه هر سال تعیین شده است.
حسین سامی با اشاره به اینکه عموم عشایر به همراه دام هایشان تا زمان حاضر کوچ کرده و یا از محل استقرارشان جابجا شده اند به خبرنگار ایرنا گفت : تعدادی هم که کوچ نکرده اند، محل استقرار ییلاقی خود را ترک کرده و به مرور در حال چَرا و حرکت به سمت جنوب هستند.
وی علت این امر را بهره مندی هر چه بیشتر از طبیعت و پوشش گیاهی منطقه عنوان کرد و گفت: این عده از قبل مراتع یا علوفه باغ هایی را اجاره می کنند و در این زمان در طول مسیر چرای دام را هم دنبال می کنند.
وی اظهار کرد: بیشتر این عشایر در علفچرهای مسیرهای مختلف مشاهده می شوند اما دیگر در محل استقرار اصلی خود حضور ندارند.وی با بیان مشکلات عشایر از جمله نبود آب کافی در مسیرها و گرمای قشلاق ادامه داد: اداره امور عشایر خود را موظف می داند تا دهم مهرماه به عشایر آبرسانی داشته باشد.
وی افزود: ماندن بخشی از عشایر در منطقه در مهرماه به دلیل داشتن باغ و کشاورزی است که عمده این گروه با حدود یکهزار خانوار در بخش «دناکوه سمیرم» حضور دارند و بعد از برداشت محصول کوچ می کنند.
سامی ادامه داد: عشایر طایفه های عمله و دره شوری نیز به صورت پراکنده کشاورزی دارند که در مجموع می توان گفت با احتساب عشایر دناکوه دو هزار خانوار عشایر سمیرم دارای کشاورزی و باغ سیب هستند.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سمیرم نیز ضمن تذکر به عشایر برای نماندن در ییلاق تاکید کرد: هر چند شرایط جنوب کشور نیز گرم و خشک است اما ما نیز موظف به اجرای قانون کوچ هستیم.
محمد حسن طاهری افزود: ماندن عشایر در ییلاق در هر صورت خلاف قانون و تقویم کوچ است بویژه اینکه اگر بارندگی داشته باشیم دردسرهای زیادی نیز برای خود عشایر و ستاد بحران به دنبال خوهد داشت.
وی تصریح کرد: نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی حرکت یا سکون عشایر در منطقه را رصد می کنند.
باید اشاره کرد که هوای سمیرم این روزها رو به سردی گراییده و حسابی پاییزی شده است. با این حال ماندن عشایر حتی اگر بارندگی هم اتفاق نیفتد به علت همین سردی هوا سخت است.
افزون بر چهارهزار و 700 خانوار عشایری از چهار طایفه دره شوری، عمله، فارسیمدان و شش بلوکی ایل بزرگ قشقایی به قشلاق کوچ می کنند.
شهرستان سمیرم بعنوان یکی از مناطق اصلی ییلاق عشایر کشور، با 150 روستا و آبادی، چهار شهر و چهار بخش و افزون بر 100 هزار جمعیت روستایی، شهری و عشایری، با 455 هزار هکتار عرصه های ملی و طبیعی در 160کیلومتری جنوب اصفهان واقع است.
گ/7147/ 6022 خبرنگار: محمود افشاری* انتشار: عمادی**